De sleutel van het onthouden

Of je nu een cursus, workshop of training aanbiedt, er zit altijd een belangrijk kenniselement in dat je deelt met je cursist waarvan je graag wilt dat ze het onthouden zodat het hen helpt bij hun groei. Maar hoe zorg je er nu voor dat die informatie ook onthouden wordt?

Het antwoord is vrij eenvoudig. Maar voordat ik die geef, deel ik eerst wat informatie.

Nieuwe connecties in het brein

Om informatie beter te kunnen onthouden moet je het leren.

Op school ging je ‘blokken’ en dwong je jezelf door herhaling om informatie te onthouden. Dat noemden we dan leren. Dat werkte voor even, bijvoorbeeld voor een proefwerk. Maar al snel daarna was je veel van die kennis alweer kwijt. En dat is niet optimaal.

Het brein heeft plasticiteit, een duur woord voor ‘flexibiliteit’ en ‘aanpasbaarheid’. Het brein is namelijk in staat om voortdurend nieuwe verbindingen tussen synapsen te leggen waardoor er soms letterlijk shortcuts (kortere routes) ontstaan waardoor je een taak sneller kunt uitvoeren of kennis sneller paraat hebt. Hoe meer verbindingen, hoe beter de informatie in je brein gegrift staat.

Maar hoe kun je informatie nu op verschillende manieren leren?

Zintuigen inzetten om te leren

Velen van ons hebben alle of een aantal zintuigen die we inzetten om door de wereld te navigeren. Deze zintuigen zijn*:

• Zien
• Voelen (tast)
• Ruiken
• Horen
• Smaak

* Ik ben me bewust van andere lijstjes 🙂

We nemen de wereld (= informatie) dus waar via deze zintuigen en verwerken dat in het brein. En die zintuigen kunnen we ook inzetten voor het leren. Want ze bieden de kans om op verschillende wijzen met informatie aan de slag te gaan.

Actief toepassen van informatie

Hiervoor haalde ik het voorbeeld aan van het leren voor een proefwerk. We maakten daarbij bijvoorbeeld alleen gebruik van zien. En lieten de andere zintuigen links liggen. Maar er speelde nog iets anders. Dat blokken was, ondanks dat we veel inspanning verrichtte, een passieve manier van ‘leren’. Want eigenlijk leerden we dus niet zo veel. Of anders gezegd: er is een betere manier van leren.

De beste manier om te leren is om informatie a) toe te passen en b) te verwerken in andere vormen (ook een vorm van toepassen). Daar ligt de sleutel van onthouden en leren!

Bij het blokken voor een examen is daarvan geen sprake. In mijn geval las ik een lesboek en maakte ik hooguit een lijstje van de hoofdzaken. Maar ik paste de informatie niet toe.

Wil je weten op welke manieren je je deelnemer de lesstof in andere vormen kunt laten verwerken en deze kunt laten toepassen? Ik geef je een aantal concrete voorbeelden:

• Laat je cursist een tekening maken van het onderwerp. Dat mag ook een diagram of een mindmap zijn.
• Laat je cursist een presentatie maken over het onderwerp. Bijvoorbeeld op video of voor de klas (blended of in een virtuele klas)
• Laat je cursist met anderen praten over het onderwerp en het uitleggen.
• Laat je cursist lesgeven over het onderwerp bij bijvoorbeeld een vereniging. Ja, dat klinkt raar. Maar lesgeven is het summum van leren en onthouden. Een soort van eindstation.
• Laat je cursist een artikel schrijven over het onderwerp.
• Laat je cursist een reflectie schrijven over het onderwerp in relatie tot de eigen (belevings)wereld. Daarmee past de deelnemer het volledig toe op de eigen situatie.
• En nu jij! Jij weet waarschijnlijk andere voorbeelden te bedenken waarbij je deelnemer actief met de lesstof aan de slag gaat en deze ook in een andere vorm transformeert.

Je ziet het maken van notities niet in dit rijtje voorkomen. Dat komt omdat het weliswaar een vorm van transformeren in een andere vorm is, maar wel één met weinig intensiteit. Daardoor zal deze minder goed werken.

Tot slot

Dus de beste manier om jouw deelnemer te helpen met leren is om hem of haar de informatie a) toe te passen en b) te laten verwerken in andere vormen. Dus als je opdrachten bedenkt voor jouw online cursus, training of workshop probeer deze twee aspecten daarin mee te nemen om je cursist te ondersteunen bij zijn of haar groei.